Month: Јуни 2022

Во Културно информативниот центар Госпиќ, 27. Јуни 2022. На, се одржа третиот структуриран дијалог на Тематската мрежа на ветераните, на тема „Комуникација на ветераните со носителите на одлуки во Република Хрватска – примери на добра практика од САД“. Структурирани дијалози се водат во рамките на проектот Анализа на социјалните фактори кои влијаат на квалитетот на животот на ветеранската популација – насоки за иднината, финансиран од Европскиот социјален фонд, а носител е Здружението на здруженија на борци на хрватската гарда. Ветераните се вклучени во Тематската мрежа 13 граѓанска организација, главно здружението на бранителите од Татковинската војна, заедно со седум новоприклучени членови и Универзитетот во Задар и Институтот за општествени науки Иво Пилар. Целта на структурираниот дијалог е да се презентираат насоки за подобрување на квалитетот на животот на ветеранската популација, направени врз основа на анкети на јавното мислење и научни истражувања. По поздравните зборови на претседателот на здружението на бранители 9. gbr. Вуков Антонија Шебаљ и претседателот на Здружението на здруженија на ветерани на хрватската гарда Жељко Драгашевиќ, општите информации за проектот и неговата имплементација беа презентирани од нејзиниот проект менаџер Ида Мачек. Целта на проектот е да се подигне квалитетот на животот на хрватските ветерани и жртвите од Татковинската војна, и резултатите од шест научни студии, шест истражувања на јавното мислење и неколку научни и стручни написи ќе бидат насоки за развој на јавните политики, кои ќе бидат претставени пред надлежните институции како дел од структурирани дијалози и анализирани во контекст на општественото влијание. Лара Буљан Гудељ ги претстави резултатите од истражувањето на јавното мислење и сподели искуства од Велика Британија, во која не само што се обидува да им помогне на ветераните, туку да го максимизираат и искористат својот потенцијал за да му помогнат на општеството. Британците ги ценат своите воени ветерани, ја разбираат различноста на нивното искуство и го поддржуваат нивното вработување и продолжување на кариерата во граѓанското општество. Нивниот пример е водич и за Хрватска, истакна Буљан Гудељ. Д-р. АД. Игор Миклоушиќ од Институтот за општествени науки Иво Пилар ги презентираше резултатите од научното истражување „Кохезија меѓу ветераните и ефективноста на комуникацијата со носителите на одлуки“..
– Кохезијата меѓу ветераните може да биде толку голема што некои од нив се чувствуваат поблиски со своите другари отколку со членовите на нивните семејства.. Воените искуства и спецификите на животната историја ги прават единствена група во однос на меѓусебната поврзаност во самата популација, додека од друга страна, постои тренд на стигматизација и маргинализација од страна на дел од населението кое нема исти или слични воени искуства.. Преку разговорот со бранителите се покажа дека има проблеми во комуникацијата со поединци или одредени јавни служби, а ако се воспостави доверба, тогаш може да се види како и после 30 години не го изгубил чувството за одговорност кон заедницата, - изјави Миклошиќ.
Проф. д-р. АД. Златко Бегоња од Универзитетот во Задар ги спореди американските и хрватските воени ветерани, меѓу кои најголема разлика е што хрватските ветерани најмногу учествувале во одбранбената ослободителна војна, додека американските ветерани како војници учествуваа во „ширењето на демократијата“ низ светот. И покрај тоа, патриотизмот на американските ветерани не е доведен во прашање ниту од граѓаните, ниту од владата, дали во тоа време е демократ или републиканец. Во Хрватска контроверзите се претежно од идеолошка природа, затоа што многу структури не зажалија за Југославија, па се оградија од ветераните кои се најзаслужни за хрватската независност, – истакна Бегоња. Префектот на Лика-Сењ, Ернест Петри, им се заблагодари на организаторите што дојдоа во областа на некогашното бојно поле Лика., каде што се бранеше Хрватска. Локалната власт прави се за ветераните да имаат достоинствено место за да им оддадат почит на загинатите соборци, а се води сметка и за нивното функционирање во секојдневниот живот. Антун Берљак, член на Здружението на специјалните единици на полицијата Рода Вараждин, која многу години активно ја промовира ветеранската заедница и сите нејзини позитивни аспекти, рече дека од неговиот пример може да каже дека здруженијата на бранители никогаш не наишле на затворени врати и дека ветераните треба да се активираат и да креираат проекти кои ќе го подобрат квалитетот на животот. Структурираниот дијалог во Госпиќ беше трет во низата, по оние поминати во Винковци и Задар, а до крајот на проектот ќе се одржува во Вараждин, Загреб и Сплит. Темите кои се опфатени се комуникацијата на ветераните со носителите на одлуки во Република Хрватска, работејќи (е)активност на ветераните и вклучување во социјално претприемништво, јавното мислење и здравствената заштита на ветераните во Република Хрватска.

„Воен туризам во Република Хрватска – потенцијал за подобрување на понудата и можност за вработување ветерани“ е назив на структурираниот дијалог кој е дел од проектот „Анализа на општествени фактори кои влијаат на квалитетот на животот на ветеранската популација. – насоки за иднината“ 18. Може 2022. одржана на Универзитетот во Задар.   Поздравувајќи ги присутните, ректорот на Универзитетот во Задар, проф. д-р. АД. Дијана Вичан рече дека ветераните се истакнале во Татковинската војна, и сега е ново време во кое нивниот интегритет се зачувува со вработување, претприемништво и креативен придонес.
– Военото население е оптоварено со бројни проблеми, првенствено идеолошки предрасуди за наводни незаслужени привилегии. Овој проект треба да доведе до тоа ветераните да бидат несомнен дел од хрватското општество, истакна претставникот на Универзитетот во Задар во проектот, доц. проф. д-р . АД. Златко Бегоња.
Претседателката на Здружението на здруженија на туристички водичи на Хрватска, Кристина Нуиќ Прка, истакна како 100% ги праша странските гости што се случи во Татковинската војна и ја претстави успешната туристичка понуда на воениот туризам во светот како потврден потенцијал за развој на оваа форма на селективен туризам. Сопственикот на туристичката агенција „Ај Травел“ и туристички водич Ивица Шкриљевчески ја претставија „Задарската војна“. Почетокот на трасата е во градот, во кои се видливи штети од Татковинската војна, но на некои локации римскиот и венецијанскиот бедем заедно, и доцноантичкиот и средновековниот ѕид, што зборува за тоа дека Задар во текот на својата историја секогаш морал да се брани. Продолжува кон бункерот кај Видиковац, од каде што има поглед на целиот град, а потоа кон Земуник, Ридот Криж од кој е гранатиран Задар, До Драчевац со тенк што бил запрен на тоа место... Во зависност од интересот, екскурзијата може да се продолжи до Шкабрња, Мостот Масленица, Зрмања, поранешната база во Шепурин, што е голем неискористен потенцијал. Зоран Марас, почесен претседател на Здружението на специјални полицајци од Татковинската војна на Република Хрватска, го анализираше воениот туризам во Република Хрватска со посебен осврт на Велебит, и ја претстави идејата за конаци на првата линија на поранешното бојно поле, кои истовремено би можеле да бидат точки за тимовите на HGSS во спасувачките операции. Со развивање на воениот туризам, - истакна Ивана Маслов, координатор за изработка на насоките, туристичката понуда е се посилна, има позитивно влијание врз економијата, психосоцијалната благосостојба на ветераните и членовите на нивните семејства преку нивно вклучување во планирањето и спроведувањето на активностите за воен туризам. Исто така,, зачувана е позитивната слика за Татковинската војна, ја едуцира јавноста за важни историски настани, нивните причини и последици.
– Содржината треба да биде привлечна за туристите, со атрактивна и интерактивна содржина, автентични искуства на учесниците, раскажување приказни, користење на технолошки помагала. Ветераните треба да се вклучат веќе во планирањето и креирањето на понудата за воен туризам за да се донесат автентично искуство и знаење за Татковинската војна во целата приказна., воени операции и клучни воени настани. Воените приказни и сведоштвата на ветераните внесуваат едукативна и емотивна компонента во содржината на воениот туризам, а токму тоа го бара денешниот туристички потрошувач, - истакна Маслов. По презентацијата, присутни,  меѓу кои беа и претставници на Министерството за хрватски бранители, Град Задар, округот Задар, Подрачна канцеларија на Хрватската служба за вработување Задар и Туристичката управа на градот Задар, преку дискусијата даде конструктивни предлози за развој на проектот.
– Убеден сум дека стратешките документи што ќе произлезат од овој проект, и потоа, верувам, да бидат усвоени од креаторите на политиките и имплементирани во постојното законодавство и стратешките цели ,  во голема мера придонесуваат за подобрување на квалитетот на животот на ветеранското население во хрватското општество - што е и стратешка цел на овој проект, истакна проект менаџерот Ида Мачек.